Tajna večera uz modu i fudbal
Na prvi pogled Milano izgleda baš kao jedan od manekena koji koračaju njegovim brojnim pistama: odlična građa – predstavljena eklektikom moderne i retro arhitekture, ekstravagantan ukus – oživljen kroz izvrsnu gastronomsku scenu, i kosmopolitski duh – koga grade ljudi iz celog sveta šetajući ulicama Milana i uživajući u izlozima najvećih svetskih brendova i kreatora koji od njega prave pravu modnu Meku. Ali, ako se zagrebe malo dublje, u njegov stil i suštinu, videćete da je Milano obojen i onom uzbudljivom i živom – alternativnom nijansom!
Iako drugi po veličini grad Italije i glavni grad pokrajine Lombardije, Milano je privredni, industrijski, saobraćajni, modni i medijski centar Italije i zato važi za „moralni glavni grad“ velike čizme. Vekovima unazad podigli su ga Rimljani, pokorivši stanovnike Gale, pa grad ima dugu i burnu prošlost koja mu je u amanet ostavila mnoge intrigirajuće građevine. Čak i na mapi moćnog Rimskog carstva, kao njegova prestonica, Milano je imao veoma značajnu ulogu predstavljajući metropolu pod kojom je podrhtavao veći deo Evrope. Ipak, danas je Milano moderan grad, uveličan starim građevinama koje mu daju dušu i neodoljivi šmek. Ali, za razliku od drugih kulturnih prestonica Evrope, Milano nema objekte koje morate obići “iza svakog ćoška” – što njegovim brojnim posetiocima ostavlja više vremena da otkrivaju njegove skrivene kvartove i umetničke ulice.
Ipak, simbol grada po kojem je Milano prepoznatljiv širom sveta, je katedrala Duomo – majstorsko delo italijanske gotike koje se nalazi na istoimenom trgu Piazza del Duomo. Počela se graditi 1836. godine u samom srcu grada i bilo je potrebno zapanjujućih 500 godina da bi bila završena. Mada, neki kažu da njena gradnja nikada ne prestaje jer se u svakom trenutku nešto novo radi ili dograđuje na katedrali. Za one koji vole brojke, ova gigantska građevina četvrta je najveća katedrala u celom svetu, druga najveća u Italiji (nakon crkve Svetog Petra u Rimu) i najveća svetska katedrala izrađena u gotskom stilu!
Najbolje ju je posetiti tokom izuzetno sunčanih dana kada prozori stvaraju kaleidoskop boja u unutrašnjosti crkve. Krov katedrale smešten je u veličanstvenoj mreži tornjeva i stubova, gde se iznad 135 stuba i više od 3.400 kipova, na visini od 108.5 metara nalazi malena skulptura Device, poznata pod imenom Madonnina koja je tu postavljena 1774. godine. Skulptura je noću osvetljena, a možete koristiti lift kako biste izbegli uspon od 158 stepenica i videli je izbliza, ali i uživali upogledu na Milano i šetnju kroz “gotsku šumu”. U središtu crkve je sahranjen je Sveti Čarls Boromeo, najvažniji dobročinitelj katedrale. On je naručio izradu drvenog kora, brojnih skulptura, ali i nivole – posebne korpe koja se koristi u jednoj od zanimljivih milanskih ceremonija. Naime, dva puta godišnje, u maju i septembru, najpoznatija relikvija Milana – ekser iz Isusovog krsta koji je od 1461. godine izložen iznad glavnog oltara, se skida sa svog stalnog mesta, a biskupa kojem je poveren taj zadatak – do eksera podižu u nivoli.
Odmah pored katedrale nalazi se i elegantni, zastakljeni pasaž Vitorio Emanuelo, a u njemu i sujeverna relikvija kojoj prilaze i domaći i strani. Naime, na jednom delu poda pasaža nacrtan je bik, simbol Torina, a verovanje kaže da ako se tri puta zavrtite na peti stajajući na mestu njegovih mošnica, ispuniće vam se želja koju ste zamislili.
Kako arhitekturu često dočarava i muzika, tako je Milano svetski poznat i po operi, Milanskoj skali, sagrađenoj u XVIII veku na mestu nekadašnje crkve Santa Marija dela Skala po kojoj je i dobila ime. U ovoj neoklasičnoj dvorani ima mesta za preko 3000 gledalaca, a objekat raspolaže i pozorišnim muzejom u kome se ogleda istorija Skale. Operska sezona u Skali tradicionalno počinje 7. decembra na dan Svetog Ambrozija, zaštitnika Milana.
Uz nju, i zamak Sforca predstavlja značajan srednjovekovni spomenik. Često je prepravljan, a danas je pretvoren u muzej i institut za umetnost i istoriju iza koga se prostire veliki zeleni park Sempione, oivičen još jednim neoklasičnim delom – Trijumfalnim lukom. Ipak, jedan od glavnih umetničkih pečata ovom gradu dao je naprevaziđeni Da Vinči i njegovo remek delo, poznata “Tajna večera”. Predpostavlja se da je 1494. godine Leonardo da Vinči dobio zadatak da napravi sliku “Tajna večera“ u dominikanskoj crkvi Santa Marija dela Gracije, koju je Vojvoda od Milana Lodoviko Sforza izabrao sebi kao porodičnu kapelu i mauzolej. “Tajna večera” bila je prava misterija u vreme kada ju je Da Vinči naslikao i govori o trenutku kad je Isus rekao svojima apostolima da će ga neko od njih izdati. Leonardo je na slici prikazao osećanja skrivena na licima Isusovih apostola, ali i probudio znatiželju mnogih koji veruju da se na slici nalazi i Marija Magdalena. Na Leonardovoj slici Juda sedi na istoj strani stola kao i Isus i Apostoli, a ne kao po tradicionalnoj šemi njima suprotno. Nažalost, i nakon restauracije, slika se i dalje nalazi u lošem stanju, što otežava njenu dekodifikaciju. Danas, da bi se slika videla uživo potrebno je da mesecima ranije rezervišete svoje mesto, jer se u prostoriju gde se ona nalazi pušta samo po 25 ljudi na svakih 15 minuta, dok je ulazak u ostatak crkve dostupan uvek svima.
Pored Pariza, smatra se da je Milano motor svetske modne industrije u koji modni hodočasnici iz celog sveta stižu kako bi posetili revije i radnje najprestižnijih brendova. Butici poznatih dizajnera, šik koncepti unikatnih prodavnica, smele galerije savremenih umetnosti i fanki sladoledžinice u retro stilu savršeno se uklapaju u avangardnu pozorišnu scenu, fantastične aperitiv barove i moderne, aktuelne klubove kojima Milano obiluje. Njih najviše nalazi se u Navilji, delu grada sagrađenom na kanalima, čije se obale i mostovi noću pune ljudima koji su došli da se opuste i glasno čavrljaju uz čašu aperola ili odličnog italijanskog vina.
Većina ovih barova nudi “aperitivo” od 18 do 21h koji po ceni od 7,8 evra uključuje jedno piće i neograničenu konzmuaciju grickalica i druge hrane koja varira od lokala do lokala. Uglavnom su na trpezi mini pice, različite pite, sendvičići, paste, kus-kus, sirevi, masline, kiki-riki, čips… Milanska verzija švedskog stola! Ako volite da istražujete, preporučujemo lokal smešten u staroj čeličani “Fonderie Milanesi”, koji pored dobrog aperitiva, krije i još bolju unutrašnju baštu.
Na suprotnoj strani grada nalazi se i četvrt zvana Isola, što na italijanskom znači ostrvo, jer je ovaj kraj ranije bio izolovan i opasan potocima ili prugama. Ovo je nekada bilo mesto radničke klase, pa se tu nalaze i sedišta mnogih sindikata i asocijacija, laboratorije i zanatske radnje. Danas je to alternativni distrikt, pun grafita i povoljnih barova. Jedan od njih je “Frida”, sakriven iza velikih zidova i zastakljene bašte, gde uvek možete sresti interesantne ljude, videti moderne performanse ili kupiti neki “vintage” aksesoar.
A sam centar grada nudi luksuzniju, ali podjednako šarmantnu Breru, prepunu krivudavih, uskih, kamenih ulica prošraranu radnjicama i lokalima svih vrsta, gde možete popiti odličan aperol, ali po ceni od 10 evra.
Pored mode i umetnosti, treća Milanova religija je naravno – fudbal. Grad je ujedno dom Milana i Intera, dva italijanska najbolja tima, koji u sezoni okupljaju strastvene navijače na čuvenom San Siro stadionu.
Ali, ako osmotrite Milano sa svih strana, ako udahnete mešavinu njegovog komercijalnog i alternativnog šika i nađete vremena da mu se uvučete pod kožu – velike su šanse da će se i on uvući pod vašu!
